Zonbescherming: weten is nog geen doen

by Sven Kok

Huidkanker, de meest voorkomende kankersoort in Nederland, is bezig aan een verdere opmars. De komende jaren zal het aantal diagnoses naar verwachting explosief toenemen. Ook in Europa is Nederland met 77.000 nieuwe diagnoses in 2023 een van de koplopers in huidkanker. Zonlicht, met name UV-straling, is een belangrijke boosdoener, maar wat weten we nu écht over zonbescherming? En wat doen we er in de praktijk aan?

In 2023 lanceerde het Nationaal Huidfonds een preventiecampagne om de toenemende trend van huidkanker te keren. De campagne richt zich op drie pijlers: kennisverhoging, gedragsverandering en het terugdringen van het aantal zonverbrandingen.

Geen onschuldig ongelukje
Uit onderzoek blijkt dat bijna de helft van de Nederlanders, met name jongeren, afgelopen jaar minstens één keer verbrand is door de zon. Eén op de tien liep zelfs een forse verbranding op. Zonverbranding is, vooral op jonge leeftijd, een belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van melanoom, de meest dodelijke vorm van huidkanker.

Eenvoudiger dan je denkt
Veilig in de zon zijn, is niet ingewikkeld. De basisprincipes zijn: weren (zoek de schaduw op), kleren (draag zonwerende kleding, hoed en zonnebril) en smeren (smeer je in met zonnebrandcrème met factor 30 of hoger én UV-A-filter).

Weten is nog geen doen
De kennis over zonbescherming verschilt per maatregel en per doelgroep. Beschermingsfactoren, zonkracht in verschillende jaargetijden, de rol van UV-werende kleding en het op de juiste manier smeren van zonnebrandcrème: het zijn allemaal gebieden waar kennis ontbreekt. En als die kennis er wel is, wordt die veelal nog niet (goed) toegepast.

Het gebeurt veelal niet goed

Smeren is de meest toegepaste vorm van zonbescherming, maar wordt helaas niet altijd op de juiste manier gedaan. Zo moet je zonnebrandcrème elke twee uur opnieuw aanbrengen, maar slechts 21 procent van de vrouwen en 14 procent van de mannen doet dit in de praktijk ook.

Waarom beschermen we ons niet?

Vaak is er geen goede reden! Mensen vinden smeren vervelend, vergeten het of vinden zonnebrandcrème te duur. Opvallend is dat bijna de helft van de mensen geen goede reden heeft om zich niet te beschermen tegen de kracht van de zon. Ze denken er simpelweg niet aan.

Zonbescherming vanzelfsprekend maken

De komende jaren richt de campagne zich op het vanzelfsprekend maken van zonbescherming. Het moet gewoon een onderdeel zijn van je dagelijkse routine. Door kennis te vergroten, gedragsverandering te stimuleren en het aantal zonverbrandingen te verminderen, hoopt het Nationaal Huidfonds de explosieve groei van huidkanker in Nederland een halt toe te roepen.

Gerelateerde artikelen