Zo kun je kanker voorkomen en vroegtijdig opsporen

HPV is een besmettelijk virus dat zes soorten kanker kan veroorzaken. Een HPV-vaccinatie voor kinderen beschermt hiertegen. En via het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker kan kanker vroegtijdig opgespoord worden.

HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. HPV krijg je door seks met iemand die besmet is. Daarbij gaat het niet alleen om geslachtsgemeenschap, maar ook om aanrakingen en orale seks. Met condooms kun je lang niet altijd voorkomen dat je besmet wordt. Ook als je supervoorzichtig bent en altijd veilig vrijt loop je risico.

Het virus

Bijna iedereen krijgt vroeg of laat een HPV-infectie. Acht op de tien mensen krijgt één of meerdere keren in hun leven HPV. Dat is geen reden om in paniek te raken. Het lichaam ruimt het virus meestal zelf op. De meeste varianten van het virus zijn bovendien niet gevaarlijk. Er bestaan meer dan honderd verschillende typen van het virus. Van slechts een aantal soorten kun je jaren na besmetting kanker krijgen.

Soms ruimt het lichaam het virus niet op. Dan kan HPV op latere leeftijd zes soorten kanker veroorzaken: baarmoederhalskanker, kanker van de mond- en keelholte, schaamlip-, anus-, penis- en vaginakanker. Dit gebeurt jaarlijks bij zo’n 1100 vrouwen en 400 mannen.

Inhaalcampagne jongvolwassenen: ben je tussen de 18 en 27 jaar? Haal dan dit jaar nog je gratis HPV-vaccinatie

De HPV-vaccinatie

Maar er is goed nieuws voor onze kinderen. We kunnen besmetting bij hen helpen voorkomen. De HPV-vaccinatie is inmiddels al een aantal jaar onderdeel van het rijksvaccinatieprogramma van de overheid. Zowel jongens als meisjes worden in het jaar waarin ze tien worden uitgenodigd voor de vaccinatie die bestaat uit twee prikken. Tussen de twee prikken zit een half jaar.

Het vaccin is veilig en de effecten zijn bewezen. Zo blijkt uit onderzoek in Nederland dat bij gevaccineerde jonge vrouwen langdurige infecties met HPV-type 16 en 18 – de meest gevaarlijke varianten – veel minder vaak voorkomen dan bij ongevaccineerde vrouwen. Het vaccin beschermt voor circa 95 procent tegen deze twee typen HPV-infecties.

Baarmoederhalskanker

Uit onderzoek blijkt dat gevaccineerde vrouwen minder vaak baarmoederhalskanker, of een voorstadium daarvan, hebben dan ongevaccineerde vrouwen.

Baarmoederhalskanker is de meest voorkomende kankersoort die door een langdurige HPV-besmetting wordt veroorzaakt. De ziekte en behandeling kunnen grote impact hebben. Zo kunnen vrouwen minder vruchtbaar of onvruchtbaar worden, vervroegd in de overgang raken of last krijgen van lymfoedeem.

Bevolkingsonderzoek

Vrouwen worden vanaf hun dertigste opgeroepen om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Dit onderzoek gebeurt met een uitstrijkje. Hiermee kan de dokter afwijkende cellen of een voorstadium van baarmoederhalskanker zien of de ziekte vroegtijdig ontdekken. Ook als je geen klachten hebt, is het goed om hieraan mee te doen. Door er vroeg bij te zijn, kan baarmoederhalskanker voorkomen worden en hoe eerder je erbij bent, hoe groter de overlevingskansen waarbij meestal een minder zware behandeling mogelijk is.

KWF roept vrouwen daarom op om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Het onderzoek redt levens. Dus krijg je een uitnodiging? Ga dan voor een uitstrijkje naar de huisarts. Doe je liever vanuit huis mee aan het onderzoek? Geen probleem. Maak dan gebruik van de gratis zelfafnameset. Daarmee onderzoek je zelf snel en gemakkelijk of je HPV hebt, zonder dat daar een bezoek aan de dokter aan te pas komt. Blijk je HPV te hebben, dan krijg je alsnog een uitnodiging van de huisarts om langs te komen voor een uitstrijkje om te checken of je geen afwijkende cellen hebt. Is er niks aan de hand? Dan krijg je vanzelf, na vijf of tien jaar, een nieuwe uitnodiging.

Twijfels zijn normaal. Lees je daarom goed in. Bezoek de website voor meer informatie.

Lees ook