De term hart- en vaatziekten is een verzamelnaam voor een groot aantal aandoeningen van het hart en de bloedvaten. Een probleem waardoor dagelijks 50 mannen en 51 vrouwen overlijden1). Janneke Wittekoek is cardioloog. Zij vertelt ons wat we moeten weten over dit onderwerp.
“Wereldwijd zijn hart- en vaatziekten doodsoorzaak nummer één2)”, vertelt Janneke. Nederland staat er gemiddeld beter voor, maar ook hier leven 720.000 vrouwen met hart- en vaatziekten. Tenminste voor zover bekend. “Het aantal vrouwen dat hier in werkelijkheid last van heeft, is waarschijnlijk veel groter doordat het niet altijd goed wordt herkend.”
Toen Janneke de opleiding tot cardioloog volgde, leerde ze voornamelijk wat de klassieke klachten zijn: “Pijn op de borst en kortademigheid. We deden bloedonderzoek en maakten een hartfilmpje. Vaak konden we bij vrouwen dan geen hartproblemen detecteren en werden de klachten aan stress, maagproblemen of overgangsklachten geweten. Ze kregen geen duidelijke diagnose en werden naar huis gestuurd.”
Lang was het medisch onderzoek gebaseerd op mannen en mannelijke proefdieren. “Vrouwen deden niet mee, omdat ze zwanger konden worden en omdat hun hormonale cyclus onderzoeksresultaten in de war schopt. Een goede reden, maar daardoor zijn vrouwen lange tijd compleet genegeerd.” Inmiddels doen de vrouwen wel mee en wordt er steeds meer duidelijk over de verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo zit het probleem bij mannen vaak in de grote bloedvaten en bij vrouwen in de kleine bloedvaten.
Maar waar moet je op letten om te voorkomen dat je zelf blijft doorlopen met hart- en vaatziekten? “Het is vaak een lang en stil proces en soms sluimert het maar door. De klachten komen vaak laat. Met een beetje pech is er geen aanwijzing en is de eerste uiting een hartstilstand. Daarom is het belangrijk om vanaf je achttiende een paar keer per jaar je bloeddruk, cholesterol en bloedsuikerwaarde te meten.”
“Roken is slecht”, vervolgt ze. “Houd je gewicht in de gaten en leef gezond. Toch krijg ik ook veel vrouwen in mijn praktijk die slank zijn en veel sporten, maar ook veel last hebben van stress. Balans is belangrijk, want vrouwen kunnen door spanning en stress een hartinfarct krijgen. En dat heeft niks te maken met dichtgeslibde bloedvaten.” Ook te weinig slaap kan een rol spelen. “Dat geldt vaak voor vrouwen in de overgang die last hebben van opvliegers en nachtzweet. Ik wil niemand bang maken, maar heb je klachten: loop er dan niet mee door en maak het bespreekbaar bij de huisarts om te kijken hoe jij je gezondheid kunt verbeteren.”
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door Organon (NL-NON-110023) De meningen in dit interview zijn de weer- spiegeling van de onafhankelijke mening van de auteur en niet beïnvloed door Organon.