“Mijn man zag het bloed langs de lakens naar de grond lopen. We waren net terug op de kraamafdeling, nadat onze dochter Juliette met een keizersnede ter wereld was gekomen. Ik zag het bloed niet, maar voelde me wel heel duizelig. Mijn man drukte meteen op de noodknop en voor ik het wist stond er acht, negen man om me heen. Ik had met spoed donorbloed nodig.” Mensen waarbij het leven is gered met donorbloed, willen vaak graag zelf ook donor worden. Lange tijd was dat niet toegestaan, maar sinds eind 2024 kunnen mensen die ooit bloed kregen als gevolg van een bevalling, operatie of na een ongeluk zelf ook donor worden. Marja van Wijk, arts en medisch beleidsadviseur bij Sanquin, vertelt: “Dat de mensen die ooit bloed kregen, niet zelf mochten doneren, was om een besmetting met de ziekte van Creutzfeldt-Jakob variant (vCJD) te voorkomen. Deze hersenziekte wordt mogelijk veroorzaakt door het eten van vlees van zieke koeien (‘gekkekoeienziekte’). Er is geen test om de ziekte in het bloed op te sporen, maar het is wel via bloed overdraagbaar. Daarom werden bloedontvangers uit voorzorg uitgesloten van bloeddonorschap. Veertig jaar later is er veel veranderd. Veestapels werden vernietigd, het bloedtransfusieproces is veranderd en het aantal patiënten met vCJD blijft heel erg klein. Sinds 2016 zijn er zelfs helemaal geen nieuwe patiënten meer bijgekomen. Genoeg aanleiding om het beleid voor doneren na een bloedtransfusie aan te passen. Nu bepaalt de medische reden achter de transfusie of iemand donor kan zijn.”
Annemieke verloor na haar bevalling zoveel bloed dat ze een bloedtransfusie nodig had. Dankzij nieuwe regels mag ze tegenwoordig zelf ook bloed doneren en kan ze zo andere mensen helpen.
De bloedgroepen van donor en patiënt moeten zo goed mogelijk matchen
Gillende sirenes
Voor het slagen van een bloedtransfusie, moeten de bloedgroepen van donor en patiënt zo goed mogelijk matchen – anders kan de ontvanger schadelijke antistoffen aanmaken. Er zijn ruim 380 verschillende bloedgroepen waarbij afkomst heel bepalend is. Met de diverse populatie van Nederland, is het dus ook belangrijk dat er diversiteit in het donorbestand is. Bij Annemieke bleef het nog even spannend. Ze bleek 4,5 liter bloed te hebben verloren, maar er was niet genoeg van haar bloedgroep op voorraad. Midden in de nacht reed een auto van Sanquin met gillende sirenes naar het ziekenhuis. “Ook is mijn gynaecoloog gebeld voor overleg en werd een interventieradioloog uit bed getrommeld om het bloeden te stoppen. Ik heb inderdaad heel wat mensen wakker gehouden die nacht. Bloed brengt alle voedingsstoffen en energie bij je organen. Ik heb door die transfusie dus letterlijk levenskracht gekregen van anderen. Dat vind ik een hele bijzondere gedachte en ik ben heel blij dat ik dit met mijn bloed nu ook voor andere mensen kan doen.”